Met deze pakkende metafoor gingen deelnemers van diverse Vakcolleges aan de slag om ervaringen uit te wisselen over vakkenintegratie. Deze online bijeenkomst had deelnemers van diverse pluimage: variërend van een stagiair die afstudeeronderzoek doet tot directeur en alles wat er tussen zit.
Adviseur Muriël Daal leidde deze kennisdeling en startte met de vijf meest genoemde redenen voor vakkenintegratie:
-
- Meer kans op betekenisvol leren
- Losse vakken => gekunstelde (beroeps-)werkelijkheid vmbo-er
- Vergroten efficiëntie onderwijs
- Vermindering werkdruk docent (en leerling)
- Voorkomen van 1-uurs vakken
Vervolgens lichtte zij toe dat er diverse niveaus zijn waarop je vakken kunt integreren:
van isolatie –> connectie –> genest –> multidisciplinar –> interdisciplinar –> transdisciplinair
Ieder niveau van vakkenintegratie lichtte zij toe aan de hand van een gerecht (Zernitz & Wervers, 2018). Zo vergeleek Muriël ‘geneste’ vakkenintegratie met lasagne: de afzonderlijke vakken zijn op elkaar afgestemd, maar ze zijn nog wel herkenbaar als losse vakken. In tegenstelling tot ‘transdisciplinaire‘ vakkenintegratie, waarbij de afzonderlijke vakken niet meer herkenbaar zijn: Leerlingen gaan probleemoplossend en onderzoekend aan het werk met levensechte thema’s.
Nederlands en engels op de beroepsvloer
Merel Satimin van Stad College in Almere leidt een professionele leergemeenschap rond dit thema in het kader van haar master Leren & Innoveren Zij heeft een pilot gedraaid waarbij Nederlandse en engelse docenten talige competenties afkomstig uit Media Vormgeven en ICT op de beroepsvloer onderwezen. Het achterliggende doel is om de betrokkenheid van de leerlingen bij alle vakken te vergroten. Na deze succesvolle pilot is het team ook gestart bij BWI. Dit brengt weer nieuwe uitdagingen met zich mee, zoals de omkleedtijd waarmee onvoldoende rekening was gehouden en de veiligheids-issues. Rekening houden met het pedagogisch klimaat en de context van de verschillende vakken was een goede leerschool.
Merel Satimin van Stad College Het Baken adviseert: “Begin klein met vakkenintegratie! Klein is fijn! Dan kun je makkelijker bijstellen”
Keuzevakken in ‘real life’
Daarna nam Harco Meppelink van Vakcollege Noordoostpolder het stokje over. Hij benadrukte het belang van schotten doorbreken; het blauwdruk denken moeten we durven loslaten. Op zijn Vakcollege zoekt het team nadrukkelijk de integratie met het bedrijfsleven. Zo zijn er momenteel drie pilots in de lucht: bij Koude Techniek, Plaat & Constructiewerk en Verspanende technieken. Leerlingen verdiepen hun kennis en vaardigheden van een keuzedeel door in ‘real life’ mee te draaien op het bedrijf. En passant verbreden ze ook hun beroepsbeeld en werken ze aan hun beroepshouding. Een win-win-situatie dus.
De ervaringen zijn heel positief, Harco vertelt:
“Ontwikkelaars vonden het geweldig deze pilot samen met het bedrijfsleven op te zetten, bovendien is de feedback van leerlingen fantastisch! Dit hadden we niet verwacht toen we ermee begonnen.”
Wel merkt Harco op dat deze nieuwe onderwijsvorm ook leidt tot onzekerheid bij een aantal docenten. In het kader van zijn master Leren & Innoveren onderzoekt hij hoe docent-professionalisering het beste vorm kan krijgen zodat docenten kunnen meegroeien met het veranderende beroepsbeeld dat kenmerkend is voor het huidige vmbo. Wellicht is dit te zijner tijd een interessant onderwerp voor een volgende kennisdeling!
Kijkwijzer vakkenintegratie
Muriël dankt Merel en Harco voor het delen van hun ervaringen en sluit af met een toelichting op de kijkwijzer vakkenintegratie. Deze kan ingezet worden voor een eerste meting van de stand van zaken mbt vakkenintegratie op een school. Daarnaast biedt de kijkwijzer sturingsinformatie voor het management van een school. Waar ligt de hefboom om een goede start te maken met vakkenintegratie.
Mooi om te zien dat deelnemers de wens uitspraken buiten de bijeenkomst om nog contact met elkaar te willen zoeken. Dat faciliteren we als netwerkorganisatie natuurlijk graag! Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen via mdaal@hetvakcollege.nl. Wist u dat Muriël ook trainingen verzorgt over dit onderwerp? De powerpoint van deze kennisdeling vindt u hieronder.